Açıklama
Sovyetlerde dolaşan hayalet…
Devrimi yapan kuşağın kurşuna dizilmeden önceki son mücadelesi,
komünizmi kapitalistlerin korkulu rüyası olmaktan çıkaran bürokratik düzenin inşası,
sınıf savaşımının bir başka yüzü…
unvanların ötesinde…
1848 Avrupa’da dolaştığı ilân olunan komünizm hayaleti 1917 sonrasında proleter devrimin coğrafyasında Sovyetler Birliği’nde görülmeye başlanmıştır. Ancak bu kez bir başka adla: Troçkizm.
Adını her ne kadar, Petersburg Sovyeti Başkanlığı, Ekim Devrimi ayaklanmasını yönetmek, Kızıl Ordu’yu örgütlemek ve iç savaşta bu orduya komutanlık ve liderlik yapmak gibi meziyetleri bol bir devrimciden alsa da Sovyetlerde komünizm hayaletini örgütlemek onuru Troçki’ye ait değildir. İşçi devriminin bağrında bir ur gibi gelişen bürokrasiye karşı ilk muhalefet, komünist bir muhalefetti ve doğrudan Bolşevik Parti’si’nin içinden, devrimi yapan bolşevikler arasından yükseldi ve inşa edildi. Ancak esasen ve öncelikle olarak partinin merkez ve yürütme kadrolarından değil, fabrikalarda hem devrimden önce hem de sonra oluşturulmuş parti hücrelerinden doğdu: Devrimciler devrimlerine sahip çıktı.
Kızıl Ordu örgütleyicisi ve komutanı olan Troçki “Troçkizm” ile suçlandığı halde neden iktidar mücadelesinde rakiplerine karşı bu itibarını ve unvanın kullanmadı ve Kızıl Ordu’ya kendisi lehine çağrı yapmadı?
Bir devrimin başına gelecek ilk şey muhalefettir.
Öncelikle yıkılan düzenin kalıntıları düşmez yakasından. Tarihin tekerini tersine çevirmeye çalışanlardan kurtulmak için verilen var olma mücadelesi devrimin saflarında gedikler açar, cesaret kırar, zihinleri karartır. Bu atmosfer devrimin aşırı hızlı gittiğinin, hatta durması gerektiğinin en nihayetinde varacağı yere vardığının düşünülmesi için oldukça bereketlidir.
Rusya’da 1917 proleter devrimi üç yıl süren iç savaştan zaferle çıkmıştı ancak harap olmuş ve kaynaklarını neredeyse tüketmişti. Devrimi yapan işçilerin önemli bir kısmı cepheden dönememiş, dönenler de takatsiz kalmıştı. Yardıma gelecek dünya devriminden umudu kesmeye başlayan işçi sınıfı Sovyetlerdeki ağırlığını yitirerek, iktidarı, giderek bürokratikleşen devlet aygıtına kaptırdı.
Devrim artık dev bir memur kitlesinin elindeydi. Gittikçe artan ayrıcalıklarını istikrara kavuşturmaya can atan bu habis kitle, bir yandan, kendisine mal ettiği iktidarı işçi sınıfına karşı ilelebet elinde tutmanın yollarını ararken, beri yandan da yeniden güçlenen burjuvazinin rekabetini kırmaya çalışıyordu.
İşte bu koşullarda bir işçi muhalefeti, bir sol muhalefet öncelikle fabrikalardan ve devrimi yapan partinin bağrından, Bolşeviklerin arasından yükseldi. Devrim’i ve Bolşevizm’i gasp eden bürokrasi ve onun yozlaşmış sözcüleri, bu muhalefeti kendi geçmişlerinden koparmak için yeniden adlandırmakta gecikmeyecekti: Troçkistler…
Anlatılan Rusya’da ve dünyada proleter devrimin sürekliliği için mücadele eden Bolşevizm’in yenilgisinin hikâyesidir.
Devrimi yapan kuşağın kurşuna dizilmeden önceki son mücadelesi, komünizmi kapitalistlerin korkulu rüyası olmaktan çıkaran bürokratik düzenin inşası, sınıf savaşımının bir başka yüzü…
Sovyetlerde dolaşan hayalet: Troçkistler
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ 9
Bürokratlık’tan Bürokratikleşmeye: İstikrar 11
Bolşevizm mi, Stalinizm mi? 13
Bolşevik-Leninist Muhalefet 16
Emekçiler Cephesinde 17
Troçki’nin Mücadelesi ve Muhaliflerin Bolşevik Mirası 19
I. BÖLÜM (1918-1923)
Dünya Devrimi Perspektifinden SSCB’nin Yalıtılması ve
İşçi Devleti’nin Yozlaşmasının Temelleri 21
Bolşevik Partisi ve Ekim Devrimi 23
İç Savaş ve Savaş Komünizmi (1918-1921) 27
Devletin Bürokratikleşmesi, (Demokratik Merkeziyetçiler ve İşçi Muhalefeti) 31
NEP’e Geçiliyor (Mart 1921) 37
Lenin Bürokrasiye Karşı (1921-1923) 41
Lenin’in “Vasiyeti” ve Stalin 47
II.BÖLÜM (Ekim 1923-Nisan 1926)
Sol Muhalefet’in Mücadelesi 53
“Makas Krizi:” Kır ile Kent Arasında Kopma Tehlikesi 55
Sol Muhalefet’in Doğuşu: 46’ların Bildirisi (Ekim 1923) ve Parti İçinde “Yeni Yol” İçin Savaş 59
Herkes Troçki’ye Karşı Birleşiyor! 65
Maghidov’un Stalin’e Mektubu 69
Sol Muhalefet’in Göreceli Başarısı 73
Bürokratların Partiyi Gaspı ve Muhalefetin Susturulması 77
Moskova’dan Uzaklaştırılan Önde Gelen Muhalifler 81
Troçki’nin Ekim Dersleri, Hasımların “Troçkizm”i İcadı 85
Moskova’da Sol Muhalefet’in Örgütlenmesi 89
SSCB’nin Bütün Toprakları Üzerinde Bir Örgüt 93
Parti İçin Alternatif Bir Yönetim 97
III. BÖLÜM (Nisan 1926-1927)
Birleşik Muhalefet 101
Sınıf Çelişkilerinin Şiddetlenmesi ve Troyka’nın Dağılması 103
Birleşik Muhalefet’in Oluşumu: Güçlenen Muhalefet 107
Birleşik Muhalefet Saldırıyor 111
1925-1927 Çin’de Devrim, İngiltere’de Genel Grev 115
Çinli Komünistler Sol Muhalefete Katılıyor 121
Baskı ve Şiddet, Evlerde Gizli Toplantılar 125
Troçki Neden Kızıl Ordu’ya Çağrı Yapmadı? 129
Parti İçinde Mücadele veya Yeni Bir Parti 133
Parti’nin XV. Kongresi İçin:
Birleşik Muhalefetin Durduğu Yer 137
Gizli Matbaa Davası 141
Troçki’nin Moskova’daki Son Toplantısı 145
Ekim Devrimi’nin Onuncu Yıldönümü 149
Yoffe’nin İntiharı 153
Birleşik Muhalefet’in Dağılması 157
Partiden İhraç Edilen Birleşik Muhalefet 161
Rus Termidoru ya da Karşı-Devrim İlerliyor 165